कास्कीका नब्बे सामुदायिक विद्यालयमा क्षति,अठार हजार विद्यार्थी प्रभावित

 बाह्र वटा कामै नलाग्ने
पुर्ननिर्माणका लागि जुट्दै दाता


पोखरा, २५ बैशाख

गत बैशाख १२ गते गएको महाभूकम्पले कास्कीका ९० वटा सामुदायिक विद्यालयमा क्षति पुगेको छ । ती मध्ये १२ वटा पूर्ण क्षतिग्रस्त भएका छन् । भूकम्पले कास्कीका १८ हजार भन्दा बढी विद्यार्थी प्रभावित भएका जिल्ला शिक्षा कार्यालय कास्कीले जनाएको छ । भूकम्पले क्षति पुर्याएका विद्यालयको लगत र यथार्थ विवरण संकलनका लागि कास्कीका चारवटै निर्वाचन क्षेत्रमा टोली खटाईएकाले टोली फर्किएपछि मात्रै यथार्थ जानकारी प्राप्त हुने जिल्ला शिक्षा अधिकारी अम्बिकाप्रसाद आचार्यले जानकारी दिए ।

df5ad58899348394eaa4fd6aa35d0b23_L
प्रारम्भिक अनुगमनका क्रममा भूकम्पले क्षेत्र नम्बर एक अन्तर्गतका विद्यालयहरुमा बढी क्षति पुर्याएको पाईएको उनले बताए । थुम्की, सिद्ध, देउराली, हंसपुरसहित सार्दिखोला, दाङ्गसिङ्ग, चापाकोट लगायत गाविसका विद्यालय भूकम्पका कारण भत्किएका छन् । अनुगमनका लागि खटाईएको टोली अझै पनि विवरण संकलनकै क्रममा रहेकाले क्षति भएका विद्यालयको संख्या बढ्न सक्ने आचार्यको भनाई छ । विद्यालय भवनमा भूकम्पले क्षति पुगेपनि अधिकांश विद्यालयले भने यही आइतबारदेखि नै पठनपाठन सुरु गरिसकेका छन् ।
“भूकम्पले कम क्षति पुर्याएका विद्यालयले भवनभित्रै विद्यार्थी राखेर पठनपाठन सुरु गरेका छन् ।” जिल्ला शिक्षा अधिकारी आचार्यले भने– “बढी क्षति भएका विद्यालयले भने खुल्ला चौरमा राखेर पढाईरहेका छन् । त्यस्ता विद्यालयमा तत्काल अस्थायी कक्षाकोठा निर्माणका लागि प्रक्रिया सुरु भैसकेको छ ।”

विद्यार्थी बस्नै नमिल्ने गरी भत्किएका विद्यालयहरुमा शुक्रबारदेखि नै विभिन्न संघसंस्थाहरुको सहयोगमा अस्थायी कक्षाकोठा निर्माण सुरु गरिने उनले बताए । शुक्रबार चापाकोटमा रहेको पञ्चकोशी निमाविमा स्थानीय बासिन्दा, सामाजिक संघसंस्था र सरोकारवालाहरुको सहयोगमा अस्थाई भवन निर्माण गर्ने कार्यक्रम रहेको र त्यही विद्यालयको नमुना हेरेर अन्य विद्यालयहरुमा पनि अस्थायी कक्षाकोठा सुरु गरिने उनको भनाई छ ।

बढी क्षति भएका अरु चारवटा विद्यालयमा अस्थायी कक्षाकोठा निर्माणका लागि पनि चारवटा संघसंस्थाले जिम्मा लिईसकेका छन् । सिद्धार्थ क्लवले कृष्तीमा रहेको बक्रेक प्रावि, नागरिक समाज कास्कीले हेम्जामा रहेको हिमालय प्रावि, पोखरा जेसिजले भलाममा रहेको जनचेतन प्रावि र यूवा जागरण क्लवले चापाकोटमा रहेको पिपलडाली प्राविमा विद्यार्थी बस्न मिल्ने गरी अस्थायी संरचना निर्माणको जिम्मा लिएका हुन् । केही दिनभित्रै ती विद्यालयको संरचना निर्माण थालिने सम्बन्धित संस्थाहरुले बताएका छन् ।
लगत संकलनका लागि खटिएको टोली अझै फर्किनसकेकाले जिल्ला शिक्षा कार्यालयले पुर्ननिर्माणका लागि के गर्ने भन्ने योजना बनाउन नसकेको जिल्ला शिक्षा अधिकारी आचार्यले बताए । सबै विवरण प्राप्त भैसकेपछि, क्षति भएका विद्यालयहरुमा के कति रकम उपलब्ध गराउने भन्ने निर्णय हुने उनको भनाई छ । सरकारले पनि क्षति भएका विद्यालयहरुका लागि तत्काल राहतका कार्यक्रम घोषणा नगरेकाले स्थानीयस्तरमै विद्यालय पुर्ननिर्माण गर्नुपर्ने आवश्यकता देखिएको आचार्यले बताए । कास्कीमा ६ सय ३३ वटा सामुदायिक विद्यालय छन् ।

भर्ना अभियान पनि प्रभावित

भूकम्पका कारण बैशाख २ गतेदेखि सुरु भएको भर्ना अभियान पनि कास्कीमा प्रभावित भएको छ । बैशाख १४ गतेसम्म अभियानको मिति बाँकी नै रहेपनि १२ गते भूकम्प गएपछि, भर्ना हुन नसकेका सबै बालबालिकाहरु माझ पुग्न नसकिएको जिल्ला शिक्षा अधिकारी आचार्यले बताए । विद्यालयहरु खुल्ने क्रम सुरु भैसकेकाले यो अभियानले फेरी निरन्तरता पाउने उनको भनाई छ । कास्कीमा करिब १ हजार विद्यार्थी अझैपनि विद्यालयको पहुँचभन्दा बाहिर रहेका छन् । उमेर पुगेका ९८ प्रतिशत बालबालिका विद्यालय जाने आउने गरेपनि अझै २ प्रतिशत बालबालिकालाई विद्यालय भर्ना गरी पढाउनुपर्ने चुनौती छ ।

-नवराज ढुङ्गाना

Comments are closed.