मंगलबारको भूकम्पले ६५ जना भन्दा बढीकाे मृत्यु, करिब २हजार घाईते, मर्नेकाे सङ्ख्या अझै बढ्न सक्ने
पाेखरा ३० बैशाख/ मंगलबार आएको शक्तिशाली भूकम्पले अहिलेसम्म ६५ जना भन्दा बढीकाे ज्यान गएकाे छ । याे सङ्ख्या अझै बढ्न सक्ने अनुमान गरिएकाे छ भने करिब २ हजार भन्दा बढी घाइते भएका छन् ।
आठ हजार बढीको मृत्यु हुने गरी विनाशकारी भूकम्प गएको १८ दिनपछि ७.४ रेक्टर स्केलको शक्तिशाली भूकम्प गएको हो । मंगलबार १२ बजेर ५० मिनेटमा भूकम्प गएपछि लगातार पराकम्पन भएको थियो ।
गृह मन्त्रालयका अनुसार मंगलबार दोलखाको भ्याकुसुरी र चिलंगखाको केन्द्रविन्दु रहेकोे भुकम्पबाट सबैभन्दा धेरै दोलखा, सिन्धुपाल्चोक, काभ्रे, काठमाडौं, ललितपुर,भक्तपुर र रसुवा गरी ३२ जिल्लालाई क्षति पूर्याएको छ ।
मंगलबार आएको भूकम्पका कारण काठमाडौं, ललितपुर, सुनसरी, सिन्धुपाल्चोक, दोलखा। धनुषा, सर्लाही, सिन्धुली, रौतहट, रामेछाप र गोरखामा मानविय र भौतिक क्षति भएको छ । गृह मन्त्रालयका अनुसार मध्यान्ह १२ ५२ मा आएको भूकम्पमा परी भूकम्पबाट मध्यक्षेत्रमा सबैभन्दा धेरै मानवीय क्षति भएको छ । मध्यमा ३४ जनाको ज्यान गएको छ ।
काठमाडौंको माछापोखरी, बालाज, सामाखुसी, मित्रनगर, कपन र निलोपुलमा घरहरु भत्किए । मित्रनगरमा ४ वटा घर ढलेका छन् । भक्तपरको सल्लाघारी क्षेत्रमा सबैभन्दा धेरै क्षति पुगेको छ भने ललितपुरको नक्खु र हरिसीद्धी क्षेत्रमा घरहरु भत्किए ।
दोलखामा गम्भिर घाइते भएका ३८ जनालाई उद्धार गरी हेलिकोप्टर मार्फत उपचारका लागि काठमाडौं ल्याइएको छ । गृहका अनुसार अन्य जिल्लाहरुबाट समेत गरी ४६ जनाको उद्धार गरी उपचारका लागि काठमाडौं ल्याइयो ।भूकम्प लगत्तै शहरी क्षेत्रका मुख्य सडक मार्गमा सवारी जामहुँदा आपतकालीन अवस्थामा परिचालीत हुने सवारीसाधनको आवागमनमा अवरोध पुगेको छ । भुकम्पको धक्का लगत्तै सवारीसाधन लिएर सुरक्षित स्थान जान चाहनेहरु एक्कासी सडकमा निस्कदा जाम भएको थियो । महानगरीय टाफिक प्रहरी महाशाखाका अनुसार भुकम्पपछि मुख्य शहरी क्षेत्रको सडकको आवागमन सहज बनाउन करिव १ घन्टा लागेको थियो । घाइते हुनेहरुमा काठमाडौंमा ३५५, ललितपुरमा १६८, भक्तपुरमा १८२, सिन्धुपाल्चोकमा १००, दोलखामा २४, काभ्रे ३८, रामेछाप ५, दाङमा २, तेह्रथुम ४, सिराहा ५, सप्तरी ३ र सुनसरी २ जना गरी ८८९ जना रहेका छन्।
मंगलबारको भूकम्प ६.८ रेक्टर स्केलको– भूकम्प मापन केन्द्र
मंगलबार दिउँसो गएको भूकम्पको वास्तविक म्याग्निच्यूडका बारेमा पनि छुट्टाछुट्टै मापन स्केल सार्वजनिक भएका छन् । दिउँसो १२ बजेर ५० मिनेट जाँदा गएको भूकम्पको धक्का सुरुमा केही अन्तराष्ट्रिय भूकम्प वेवसाईटहरुले ७.१ रेक्टर स्केलको बताएका थिए ।
त्यसपछि, अमेरिकी भूगर्भ विभाग युएसजिएसले ७.४ रेक्टरस्केलको भूकम्प नेपालमा गएको बतायो । धेरै वेवसाईट तथा अन्य अन्तराष्ट्रिय मापन केन्द्रहरुले ७.३ रेक्टर स्केलको भूकम्प गएको बताएपछि, पछि युएसजिले समेत सच्याएर ७.३ रेक्टर स्केलको भूकम्प गएको बताएको थियो ।
तर नेपालको राष्ट्रिय भूकम्प मापन केन्द्रले भने आजको ठूलो भूकम्पको धक्का ६.८ रेक्टर स्केलको भएको बताएको छ । दोलखा र सिन्धुपाल्चोकको सीमालाई केन्द्रविन्दु बनाएर गएको यो भूकम्पको केही समयपछि पुनः ६.२ रेक्टर स्केलको भूकम्प गएको केन्द्रले आफ्नो वेवसाईटमा उल्लेख गरेको छ ।
राष्ट्रिय भूकम्पमापन केन्द्रका प्रमुख लोकविजय अधिकारीले भने आफुहरुले आधिकारिक म्याग्निच्युडअनुसार स्केल सार्वजनिक गरिरहेको बताएका छन् ।
विभिन्न देशले आफूअनुकूलका म्याग्निच्युड प्रयोग गर्ने हुनाले फरक–फरक तथ्यांक आएको भन्दै उनले नेपालले सधैं लोकल म्याग्निच्युड प्रयोग गर्ने बताए ।
भूकम्पको केन्द्रबिन्दुबाट स्थानीय स्टेसनहरूमा सिधै आउने तरंगबाट निकालिने म्याग्निच्युड नै लोकल म्याग्निच्यूड हो ।
देशअनुसार म्याग्निच्युड फरक हुने र उनीहरूले आफ्नो देशका भौतिक संरचना र तिनको भूकम्प थेग्ने क्षमतालाई आधार मानेर पनि म्याग्निच्युड प्रयोग गर्ने भएकाले फरक तथ्यांक आएपनि नेपालमा बैशाख १२ गते गएको भूकम्पको स्केल ७.६ रेक्टर स्केल र मंगलबार गएको भूकम्पको स्कले ६.८ रेक्टर स्केलको नै भएको अधिकारीको भनाई छ । यसअघि बैशाख १२ गतेको भूकम्पको मापन पनि फरक फरक आएको थियो । अन्तराष्ट्रिय मापन केन्द्रहरुले त्यो भूकम्पलाई ७.९ रेक्टर स्केलको बताईरहेपनि नेपालको राष्ट्रिय भूकम्प मापन केन्द्रले भने ७.६ रेक्टर स्केल भएको बताएको छ ।
Comments are closed.